Przyrządy pomiarowe są niezbędne właściwie w każdej branży – od precyzyjnych narzędzi wykorzystywanych w elektronice, przez uniwersalne miary, aż po zaawansowane dalmierze użytkowane na budowach. Sprawdź, jakie są rodzaje przyrządów pomiarowych i na jakie kwestie zwrócić uwagę przy wyborze produktu.
Jakie są przyrządy pomiarowe? Rodzaje produktów
Trudno byłoby sobie wyobrazić prace warsztatowe, remontowe czy budowlane bez przyrządów pomiarowych. Tak naprawdę jest ich bardzo wiele, a każdy z nich działa nieco inaczej i ma inne zastosowanie.
Jeśli chodzi o przyrządy pomiarowe, nazwy znane powszechnie nie zawsze pokrywają się z technicznym nazewnictwem. Na przykład urządzenie zwane odległościomierzem na półce sklepu budowlanego znajdziesz najczęściej pod nazwą „dalmierz”. Poziomnica ma drugą prawidłową formę: “poziomica”. Funkcjonuje też jako regionalizm “waserwaga”, który jednak raczej nie występuje w pismach technicznych.
Przyjrzyjmy się zatem powszechnie wykorzystywanym rodzajom przyrządów pomiarowych. Można je skategoryzować w podziale na branże, jednak wiele z nich ma zastosowanie uniwersalne – zarówno w pracy fachowca, jak i w domu.
Przyrządy pomiarowe warsztatowe
Wykorzystywane w warsztatach narzędzia są tak naprawdę podstawowymi przyrządami pomiarowymi, które znalazły swoje miejsce zarówno w pracy fachowców, jak i w garażach majsterkowiczów.
Miary – zwijana miara to przykład przyrządu pomiarowego, który znajdziesz praktycznie w każdym domu. To uniwersalne narzędzia przydatne w wielu warsztatach, zakładach produkcyjnych, serwisach, ale też na budowach i w wielu innych miejscach. Miary zwijane różnią się długością taśmy – niektóre pozwalają na pomiar nawet kilkudziesięciu metrów.
Alternatywą dla miar zwijanych są miary składane – drewniane lub z tworzywa. Znajdująca się na takim przyrządzie pomiarowym podziałka pozwala na precyzyjne określenie wartości, a co za tym idzie dokładną pracę.
Suwmiarki – podstawowy przyrząd pomiarowy warsztatowy wykorzystywany w różnego rodzaju warsztatach, w automatyce czy przemyśle. Suwmiarka to przyrząd pomiarowy z noniuszem, czyli pomocniczą podziałką, która zwiększa dokładność odczytania na głównej podziałce kreskowej. Do wyboru są suwmiarki analogowe i cyfrowe. W pierwszym przypadku przyrząd pomiarowy warsztatowy wymaga odczytu wartości na podziałce. W przypadku elektronicznych przyrządów pomiarowych – suwmiarek cyfrowych – wynik pojawia się od razu na wyświetlaczu LED, co znacznie przyśpiesza pracę i minimalizuje ryzyko pomyłek.
Przyrządy pomiarowe stolarskie i dekarskie
Kolejną grupą narzędzi są przyrządy pomiarowe stolarskie. Specyfika pracy stolarza wymaga m.in. precyzyjnego wyznaczenia kąta i połączenia elementów dokładnie pod tym kątem. Tego rodzaju przyrządy pomiarowe znajdują też powszechne zastosowanie w dekarstwie.
Kątowniki – posiadające skalę centymetrową i metryczną to przyrządy pomiarowe, które pozwalają na wyznaczenie kąta prostego w pracach ciesielskich, ślusarskich, budowlanych itp. Pomagają m.in. w docinaniu krokwi w więźbach dachowych czy w wyznaczaniu wzajemnego położenie prostopadłych ścian w murarstwie. Wybierając kątownik, zwróć uwagę na materiał, z którego został wykonany oraz na trwałość. Przyrządy pomiarowe stolarskie, dekarskie i budowlane często wykorzystywane są w warunkach zewnętrznych, gdzie łatwo o zabrudzenie, ścieranie czy uszkodzenie.
Przymiary – to podstawowy przyrząd warsztatowy, który swoim wyglądem przypomina szkolną linijkę. Jednak został wykonany ze znacznie trwalszych materiałów, dzięki czemu może być z powodzeniem używany na budowach, w warsztatach i zakładach produkcyjnych. Przymiary aluminiowe wyposażone w skalę metryczną służą do wykonywania przymiarów i trasowania.
Przyrządy pomiarowe w budownictwie
Tak naprawdę wiele przyrządów pomiarowych warsztatowych i stolarskich wykorzystuje się także podczas remontów i na budowach.
Poziomnice – te powszechnie znane przyrządy pomiarowe służą do wyznaczenia położenia elementów. Jak sama nazwa wskazuje, poziomnice pozwalają na precyzyjne określenie poziomości lub pionowości płaszczyzn w budownictwie. Najpopularniejsza jest oczywiście poziomnica manualna.
Jeśli chcesz zapewnić większą czułość przyrządu pomiarowego i możliwość mierzenia w większych odległościach, sięgnij po poziomnicę laserową. Za pomocą wiązki lasera pozwala ona na wyznaczenie linii poziomych i pionowych. Na dużych budowach przyda się też statyw do poziomnic laserowych.
Dalmierze – to zaawansowane przyrządy kontrolno-pomiarowe, służące do jednoczesnego pomiaru odległości, objętości oraz długości pośrednich. Dalmierze to przyrządy wykorzystywane w pracach budowlanych wewnętrznych i zewnętrznych – zarówno konstrukcyjnych, jak i budowlanych oraz remontowych. Pozwalają na bezinwazyjne, jednoosobowe wyznaczanie wartości bez konieczności fizycznej obecności w mierzonym miejscu
Mierniki elektryczne – wykorzystywane w diagnostyce instalacji elektrycznych i wykrywaniu ich wadliwych komponentów, mierniki elektryczne znajdują zastosowanie w różnych branżach. To cyfrowe narzędzie pomiarowe pozwala na uzyskanie dokładnego wyniku nie tylko w branży elektrycznej, ale też motoryzacyjnej i instalacyjnej, jak również w montażu paneli fotowoltaicznych. Niektóre mierniki zostały wyposażone w technologię SMART, która automatycznie rozpoznaje mierzony parametr.
Manometry – przyrząd służący do pomiaru ciśnienia gazu lub cieczy w zamkniętej przestrzeni, stanowi element składowy sprzętu wykorzystywanego w różnych branżach. Wskazuje on ciśnienie w porównaniu do ciśnienia atmosferycznego. Przykładem takiego urządzenia jest regulator ciśnienia z manometrem, wykorzystywany do układów zasilania narzędzi lakierniczych.
Wzorcowanie przyrządów pomiarowych – dlaczego jest ważne?
Jedną z najistotniejszych rzeczy jest dokładność przyrządów pomiarowych. Aby ją sprawdzić, czasem wystarczy spojrzeć na narzędzie – np. czy zerowe wartości w suwmiarce analogowej pokrywają się ze sobą. Jednak użytkowanie np. przyrządów pomiarowych z elektroniką wymaga profesjonalnej kontroli. W tym celu wykonuje się wzorcowanie przyrządów pomiarowych. Co ile należy zgłosić przyrząd do laboratorium w celu wzorcowania i ewentualnej kalibracji? Nie ma co do tego jednoznacznych wytycznych. Warto jednak wziąć pod uwagę m.in. intensywność eksploatacji przyrządu pomiarowego i wagę precyzji w określonych pracach.
