Rękawice ochronne to środki ochrony indywidualnej regulowane konkretnymi systemami certyfikacji. Należy do nich norma PN-EN 420+A1:2010, która wskazuje podstawowe wymogi w zakresie tego rodzaju rękawic. Znajdziemy w niej wytyczne odnośnie ich konstrukcji, pakowania i znakowania czy odporności materiałów, które zastosowano do ich wytworzenia. Norma reguluje także wartości PH, które musi spełnić producent rękawic ochronnych, określa ich rozmiary oraz zawartość chromu.
Czym są, a czym nie są rękawice ochronne?
Rękawice ochronne zakładamy podczas wykonywania pracy, w której jesteśmy narażeni na szkodliwe czynniki. To zewnętrzne zagrożenia, takie jak chemikalia, wysoka lub niska temperatura, elektryczność czy uszkodzenia mechaniczne. Prócz funkcji ochronnej rękawice BHP muszą spełniać także wymogi praktyczne – umożliwiając swobodne wykonywanie pracy. Kluczowe w wyborze rękawic ochronnych jest więc dobranie ich do specyfiki branży oraz obowiązków na danym stanowisku pracy.
Wybierając rękawice ochronne należy pamiętać o tym, że to nie to samo, co rękawice ochronne robocze. Kategoria rękawic roboczych obejmuje modele, które izolują przed nieszkodliwymi dla pracownika czynnikami, jak zabrudzenia, bezpieczne substancje zewnętrzne, a także delikatne otarcia. Rękawice BHP muszą z kolei posiadać stosowne atesty i certyfikaty, wskazujące poziom ochrony przed poważnymi dla pracownika zagrożeniami.
Z jakich materiałów wykonuje się rękawice ochronne?
Materiał, z którego wykonano rękawice ochronne przekłada się bezpośrednio na ich właściwości i zapewniany rodzaj zabezpieczenia. Na rynku znaleźć możemy duży wybór rękawic BHP – to rękawice ochronne skórzane lub rękawice wzmacniane skórą, rękawice bawełniane, rękawice poliesterowe, rękawice powlekane poliuretanem, modele wykonane z drelichu lub rękawice ochronne powlekane lateksem. To także rękawice ochronne nitrylowe, rękawice spawalnicze, dzianinowe, rękawice antyprzecięciowe, rękawice wielorazowe, rękawice jednorazowe – np. stosowane w kontakcie z pacjentami procedur medycznych, a także wykonane z wielu materiałów wykazujących odporność chemiczną – np. rękawice ochronne z pianki.
Podstawowe typy rękawic ochronnych
Rękawice BHP możemy podzielić z uwagi na wiele czynników – do podstawowych należy wskazany już materiał, a także konstrukcja, w ramach której wyróżniamy model rękawic BHP jedno-, trzy-, pięciopalcowy oraz ten o skróconych palcach. Inny, popularny podział zakłada wyróżnienie kategorii rękawic ochronnych ze względu na ich właściwości, przekładające się na rodzaj zapewnianego zabezpieczenia.
Rękawice ochronne – rodzaje:
- rękawice ochronne termiczne,
- rękawice ochronne chemiczne,
- rękawice ochronne antyprzecięciowe,
- rękawice ochronne zabezpieczające przed czynnikami biologicznymi,
- rękawice ochronne odporne na olej,
- rękawice ochronne elektroizolacyjne,
- rękawice do zadań specjalnych – np. do pracy w strefach zagrożonych wybuchem.
Innym, ważnym systemem podziału tych środków jest wskazanie klasy rękawic ochronnych.
Kategoria I: podstawowy poziom ochrony
Rękawice ochronne I kategorii obejmują modele, które spełniają mniejsze wymogi w zakresie bezpieczeństwa – chronią przed stosunkowo lekkimi oraz możliwymi do przewidzenia w czasie urazami mechanicznymi, które generują wyłącznie powierzchowne skutki. Rękawice ochronne I kategorii będą więc zapobiegać niewielkim skaleczeniom czy otarciom skóry.
Kategoria II: rękawice ochronne przemysłowe
Rękawice ochronne II kategorii to modele, które zabezpieczają przed uszkodzeniami mechanicznymi o średnio ciężkiej skali. Kwalifikuje się do nich co najmniej jedno zagrożenie, jak: przecięcie, rozdarcie, ścieranie lub przekłucie/przebicie. Rękawice należące do II kategorii muszą posiadać europejską normę PN-EN 388.
Piktogram certyfikacji rękawic ochronnych II kategorii
Konkretny poziom ochrony rękawic II kategorii wskazuje poniższy piktogram. Oznakowanie rękawic ochronnych w oparciu o niego zawiera litery, które odpowiadają konkretnej odporności:
- a – na ścieranie (x, 0-4)
- b – na przecięcie (x, 0-5)
- c – na rozdarcie (x, 0-4)
- d – na przekłucie (x, 0-4)
- e – na przecięcie ISO
Każdy z powyższych wskaźników literowych może przyjmować wartość od 0 do 4 oprócz odporności na przecięcie – tu wartość maksymalna wynosi 5. Wyższa cyfra przekłada się każdorazowo na wyższy poziom bezpieczeństwa. W przypadku występowania oznaczenia na rękawicach ochronnych w postaci litery “X”, model nie przeszedł danego testu.
Kategoria III: prace związane z wysokim ryzykiem uszkodzenia rąk
Kategoria III rękawic ochronnych wskazuje modele, które zabezpieczają przed najpoważniejszymi urazami, mogącymi stanowić zagrożenie dla życia pracownika. To np. rękawice ochronne dla elektryka lub rękawice chemiczne.
Zastosowanie różnych rodzajów rękawic ochronnych
Na rynku znaleźć możemy szeroki wybór rękawic – wszystkie są jednak produkowane z myślą o ochronie przed danym czynnikiem szkodliwym, a co za tym idzie: mają konkretne przeznaczenie. Do najpopularniejszych rodzajów należą:
- rękawice chroniące przed przecięciem,
- rękawice chroniące przed temperaturą,
- rękawice przeznaczone do kontaktu z żywnością,
- rękawice ochronne spawalnicze,
- rękawice ochronne dla mechaników,
- rękawice monterskie.
Jak wybrać odpowiedni rozmiar rękawic ochronnych?
Rozmiary rękawic ochronnych mogą być wyrażone w standardowych oznaczeniach – S, M, L, XL lub calach – w zakresie od 5 do 11. Szczególnie w drugim przypadku dobór odpowiednich rękawic może przysparzać kłopotu. Chcąc kupić odpowiedni rozmiar należy więc zmierzyć obwód dłoni bez kciuka oraz długość – od nadgarstka do najdłuższego palca.
