W walizce z narzędziami znaleźć można wiele przydatnych rzeczy. Obok wkrętaków, szczypiec oraz taśmy izolacyjnej często znajduje się też magiczny klucz grzechotka. Umożliwia on odkręcenie lub dokręcenie śruby bez kilkukrotnego przekładania narzędzia. Jak działa klucz płaski z grzechotką i w jaki sposób używać go prawidłowo? Sprawdź sam poniżej.
Co to jest klucz grzechotka?
Na pierwszy rzut oka klucze płasko-oczkowe z grzechotką niewiele różnią się od klasycznych narzędzi metalowych. Jedyną ich tajemnicą jest dodatkowa zębatka, widoczna czasem w postaci dodatkowej obręczy, oraz niewielki przełącznik kierunku. We wnętrzu urządzenia kryje się jednak ważny mechanizm, który ułatwia pracę każdego majsterkowicza. To właśnie on odpowiada za charakterystyczny dźwięk, wydobywający się z klucza, gdy jest on obracany w odwrotnym do zamierzonego kierunku.
Zadaniem grzechotek jest odkręcanie i dokręcanie śrub. Jednak ich najważniejsza zaleta jest widoczna głównie w przypadku trudno dostępnych połączeń. Po założeniu klucza na nakrętkę lub główkę śruby, nie trzeba go za każdym przesunięciem zdejmować i zakładać raz jeszcze. Taki klucz przekazuje moment obrotowy na śrubę tylko w jedną stronę.
Jak działa mechanizm grzechotki?
Zasada działania jest stosunkowo prosta i opiera się o działanie krzywki z zębami. Jej kształt umożliwia współdziałanie z zębami dużego koła klucza, które nakłada się na główkę śruby lub nakrętkę. W przypadku dokręcania śruby zęby są zblokowane, powodując przeniesienie momentu obrotowego. W tym przypadku urządzenie działa dokładnie tak samo, jak zwykły klucz płaski. Jednak przy obrocie w przeciwnym kierunku, krzywka ześlizguje się po dużej zębatce, wydając charakterystyczny dźwięk. Jednocześnie duża zębatka nie obraca się, co umożliwia obrót klucza bez obracania samej śruby.
Powyższy przykład dotyczy dokręcania śruby. Jednak tak samo sytuacja może wyglądać z odkręcaniem połączenia. Czy do tego celu potrzebny jest inny klucz grzechotka? Budowa urządzenia umożliwia przełączanie krzywki w drugą stronę. Wtedy moment obrotowy jest przenoszony w czasie odkręcania, a przy zakręcaniu – nie.
Rodzaje grzechotek
Warto mieć w swojej walizce najpopularniejsze narzędzia, jak klucz 13 z grzechotką. Jeśli jednak dużo czasu spędzasz w przydomowym warsztacie, możesz potrzebować bardziej zróżnicowanych rozwiązań. Jakie rodzaje grzechotek do kluczy mogą okazać się bardzo przydatne?
- Grzechotka mechaniczna, czyli najprostsze rozwiązanie, wykorzystywane w ręcznych kluczach płaskich i oczkowych. W profesjonalnych rozwiązaniach, z drobną zębatką, możliwe jest przenoszenie momentu nawet 700 Nm. Jednak w większości wypadków nie warto używać takich kluczy „na siłę”, aby nie uszkodzić mechanizmu.
- Grzechotka pneumatyczna, uruchamiana strumieniem sprężonego powietrza, co pozwala na osiąganie znacznie większego momentu obrotowego do 1500 Nm w profesjonalnych rozwiązaniach (szczególnie ważne przy odkręcaniu zapieczonych śrub).
- Grzechotka dynamometryczna umożliwia ustawienie dokładnego momentu dokręcania, zgodnie z zaleceniami producenta składanego zestawu.
- Grzechotka akumulatorowa zasilana jest z kolei energią elektryczną, pochodzącą z akumulatora niklowo-kadmowego. Spotkać ją można w przypadku kluczy akumulatorowych, sprzedawanych wraz z nasadkami. Te ostatnie mogą być łączone także z uniwersalnymi grzechotkami mechanicznymi.
Klucze oczkowe z grzechotką mogą różnić się także dodatkowymi rozwiązaniami, które zostały w nich zastosowane. Klucz półotwarty z grzechotką 19 mm posiada specjalną konstrukcję mechanizmu, umożliwiającego nałożenie klucza w każdym miejscu. Sprawdzi się wszędzie tam, gdzie nie można nałożyć klucza tradycyjnego (zamkniętego), na przykład z powodu zbyt małej odległości od obudowy.
Ciekawym rozwiązaniem są też klucze płaskie z grzechotką i przegubem. Ich główka może odchylać się nawet o 90°, co znacząco ułatwia dotarcie do trudno dostępnych miejsc.
Jak wybrać odpowiedni rozmiar grzechotek do kluczy?
Dużo osób korzysta z klucza nastawnego, który może czasem zastąpić cały zestaw narzędzi. Klucze z grzechotką nie mogą być jednak regulowane z powodu obecności mechanizmu. Jednak równie mało miejsca zajmuje klucz oczkowy z grzechotką z nasadkami. Posiada on aż 20 elementów, odpowiadających najpopularniejszym rozmiarom śrub. Jest to idealne rozwiązanie do każdego domu.
W warsztacie odkręcanie śrub wymaga często większego wysiłku. Dlatego warto postawić na nieco większy zestaw narzędzi z grzechotką. Posiada on dodatkowe przedłużki, ułatwiające dostęp do najbardziej schowanych i trudno dostępnych połączeń śrubowych. Niezastąpiony u boku każdego specjalisty.
Jak wybrać odpowiedni klucz grzechotka?
Zdecydowałeś, że w Twoim warsztacie powinien znaleźć się dobry klucz, który pomoże Ci w każdej pracy? Warto zatem udać się do naszego e-sklepu i zakupić zestaw kluczy płasko-oczkowych z grzechotką. Na co warto zwrócić uwagę przed finalizacją transakcji?
- Materiał. Tanie narzędzia z supermarketu wykonane są z tanich i słabych gatunków stali. Jeśli szukasz wytrzymałego klucza, który bez problemu będzie przenosił nawet duże obciążenia, warto celować w narzędzia ze stali chromowo-wanadowej (CrV), wykazującej dobre właściwości mechaniczne. W przypadku mechanizmu wykorzystuje się stal chromowo-molibdenową. Wysoka odporność na rdzę oraz warunki atmosferyczne zapewnią najwyższą trwałość takich narzędzi.
- Wielkość główki należy dobrać do własnych potrzeb. Niewielki klucz z grzechotką sprawdzi się w trudno dostępnych miejscach. Z kolei większe modele mogą przenosić większe obciążenia. Dzięki nim poradzisz sobie z mocno dokręconymi lub zapieczonymi śrubami.
- Kształt i materiał uchwytu. Ergonomiczny klucz ułatwi pracę oraz zmniejszy obciążenie mięśni. Jest to szczególnie ważne w czasie długotrwałej pracy w warsztacie.
- Ilość ząbków w mechanizmie. Najczęściej spotkać można klucze z 45 lub 72 zapadkami. Jaka jest różnica między nimi? Im większa ilość współpracujących zębów, tym mniejszy obrót jest konieczny do odkręcenia śruby. Zatem modele z mechanizmem 72-zapadkowym sprawdzą się w trudno dostępnych miejscach, gdzie jest ograniczone miejscu dla ruchu kluczem.
- Ilość elementów w zestawie. Uniwersalne rozwiązanie, które błyskawicznie dostosujesz do każdego wymiaru śruby, sprawdzi się w każdym przydomowym warsztacie.
Jeśli nie masz doświadczenia w zakresie narzędzi warsztatowych, warto skorzystać z pomocy sprzedawcy lub innego specjalisty. Na podstawie swojego doświadczenia podpowie on, jaki rodzaj kluczy z grzechotką sprawdzi się najlepiej w Twoim przypadku.
